راهکارهای قانونی برای حفاظت از طرح صنعتی مبلمان

زمان مطالعه: 4 دقیقه

با ثبت طرح صنعتی مبلمان، حقوق انحصاری استفاده از آن طرح برای شما محفوظ خواهد بود. در صورتی که رقبای شما مبلمانی طراحی و تولید کنند که شباهت چشمگیری به طرح ثبت‌شده شما داشته باشد، می‌توانید اقدامات قانونی زیر را انجام دهید:

  1. اثبات نقض حقوق مالکیت صنعتی

شما باید بتوانید نشان دهید که طرح تولیدشده توسط رقبا به طور قابل‌توجهی مشابه طرح ثبت‌شده شماست و این شباهت حقوق مالکیت صنعتی شما را نقض کرده است.

  1. ارسال اظهارنامه رسمی به نقض‌کننده

در ابتدا، از طریق یک اظهارنامه رسمی به تولیدکننده متخلف اطلاع دهید که طرح او با طرح ثبت‌شده شما تضاد دارد. در این نامه می‌توانید درخواست توقف تولید، توزیع و فروش محصول مشابه را مطرح کنید.

  1. طرح شکایت رسمی در مراجع قضایی

اگر پاسخ مناسبی از نقض‌کننده دریافت نکردید، می‌توانید در دادگاه‌های حقوقی یا شورای حل اختلاف مالکیت صنعتی طرح شکایت کنید. در این شکایت می‌توانید موارد زیر را درخواست کنید:

۳.۱. توقف تولید و فروش محصول مشابه

۳.۲. مطالبه خسارت ناشی از نقض حقوق

۳.۳.توقیف محصولات مشابه موجود در بازار

  1. استفاده از حمایت‌های سازمان مالکیت صنعتی

با ارائه مستندات مربوط به طرح خود و نمونه محصولات مشابه، می‌توانید از سازمان مالکیت صنعتی درخواست بررسی و جلوگیری از اقدامات نقض‌کننده را داشته باشید.

  1. دستور موقت برای توقف سریع نقض

در مواردی که خطر وارد شدن خسارت غیرقابل جبران وجود دارد، می‌توانید از دادگاه درخواست دستور موقت کنید. این دستور می‌تواند موجب توقف فوری تولید و فروش محصولات نقض‌کننده شود.

مدارک موردنیاز برای پیگیری حقوقی:

۱. گواهی ثبت طرح صنعتی

۲. مدارک و مستندات نشان‌دهنده نقض حقوق

۳. اسناد مربوط به خسارات مالی یا اعتباری واردشده

۴. احکام دادگاه در پرونده‌های نقض حقوق طرح صنعتی

دادگاه در دعاوی مربوط به نقض حقوق طرح صنعتی معمولاً با توجه به مستندات ارائه‌شده و درجه شباهت طرح متهم به طرح ثبت‌شده، حکم‌های زیر را صادر می‌کند:

توقف تولید و فروش محصول مشابه:

اگر دادگاه به این نتیجه برسد که طرح متهم به طور غیرقانونی از طرح ثبت‌شده استفاده کرده است، حکم به توقف تولید، توزیع، تبلیغ و فروش محصولات مشابه خواهد داد.

توقیف محصولات نقض‌کننده:

دادگاه می‌تواند دستور دهد که تمام محصولات موجود در انبار یا فروشگاه‌ها که شامل طرح نقض‌کننده هستند، توقیف یا از بازار جمع‌آوری شوند.

جبران خسارات:

متهم موظف به پرداخت خسارت به شاکی خواهد شد. این خسارات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

خسارات مالی: مانند زیان‌های ناشی از کاهش فروش یا درآمد.

خسارات معنوی: مانند آسیب به شهرت یا برند شاکی.

هزینه‌های قانونی: مانند هزینه دادرسی و حق‌الوکاله.

انتشار حکم:

دادگاه ممکن است دستور دهد که متهم برای اصلاح اثرات نقض، حکم صادره را در رسانه‌های عمومی منتشر کند.

نحوه جبران خسارت:

۱. پرداخت مبلغ نقدی:

متهم به پرداخت مبلغی به عنوان غرامت به شاکی محکوم می‌شود. مبلغ غرامت معمولاً با توجه به میزان زیان وارده و سود حاصل از فروش محصولات نقض‌کننده محاسبه می‌شود.

۲. جمع‌آوری و نابودی محصولات:

در برخی موارد، دادگاه ممکن است حکم به جمع‌آوری محصولات مشابه و نابودی آن‌ها دهد تا از ادامه نقض جلوگیری شود.

۳. بازگرداندن منافع غیرقانونی:

اگر متهم از فروش محصولات نقض‌کننده سود مالی برده باشد، دادگاه می‌تواند او را ملزم به بازگرداندن این سود به شاکی کند.

نکات مهم برای موفقیت در دادگاه:

ارائه مدارک معتبر شامل گواهی ثبت طرح صنعتی و نمونه محصول نقض‌کننده.

ارائه اسناد مالی که نشان‌دهنده زیان وارده باشد.

استفاده از یک وکیل متخصص در دعاوی مالکیت فکری برای ارائه دلایل و دفاعیات قوی.

دفاعیات احتمالی متهم در دعاوی نقض طرح صنعتی

در دعاوی نقض حقوق مالکیت صنعتی، طرف مقابل ممکن است دفاعیات مختلفی را در لایحه خود مطرح کند تا از اتهام وارده مبرا شود. این دفاعیات معمولاً شامل موارد زیر است:

۱. عدم شباهت طرح‌ها:

متهم ممکن است ادعا کند که طرح او به هیچ وجه مشابه طرح ثبت‌شده نیست و از نظر ظاهری، عملکرد یا جزئیات، تفاوت‌های اساسی دارند.

۲. ادعای عدم اصالت طرح ثبت‌شده:

متهم ممکن است ادعا کند که طرح شاکی اصالت ندارد و قبل از ثبت توسط افراد دیگری در بازار موجود بوده است.

۳. بی‌اعتباری ثبت طرح صنعتی:

متهم ممکن است استدلال کند که طرح صنعتی شاکی شرایط قانونی برای ثبت (مانند جدید بودن یا اصالت) را نداشته است و درخواست ابطال ثبت طرح را مطرح کند.

۴. استفاده مستقل و غیرمتأثر از طرح ثبت‌شده:

متهم ممکن است ادعا کند که طرح او به‌صورت مستقل و بدون اطلاع از طرح ثبت‌شده شاکی طراحی شده است و هیچ‌گونه کپی‌برداری یا سوءنیتی در کار نبوده است.

۵. عدم شمول حقوق مالکیت صنعتی:

متهم ممکن است ادعا کند که طرح ثبت‌شده شاکی تحت تعریف قانونی طرح صنعتی قرار نمی‌گیرد و بنابراین حقوق مالکیت صنعتی نقض نشده است.

۶. استفاده قانونی از طرح (لیسانس یا اجازه قبلی):

متهم ممکن است ادعا کند که پیش‌تر مجوز یا لیسانس قانونی برای استفاده از طرح شاکی دریافت کرده است.

۷. عدم تأثیر تجاری طرح شاکی:

متهم ممکن است ادعا کند که طرح شاکی در بازار سهم قابل‌توجهی ندارد یا از نظر اقتصادی تأثیر چندانی نداشته است، بنابراین نمی‌تواند ادعای خسارت کند.

۸. مرور زمان شکایت:

ممکن است متهم ادعا کند که مدت زیادی از نقض گذشته و شاکی در مهلت قانونی اقدام نکرده است، بنابراین شکایت قابلیت رسیدگی ندارد.

اقدامات شاکی برای مقابله با دفاعیات متهم:

۱. ارائه مستندات محکم: ارائه گواهی ثبت طرح صنعتی و شواهدی از اصالت و شباهت طرح متخلف به طرح ثبت‌شده.

۲. استناد به سوابق بازاریابی: نشان دادن تأثیر اقتصادی طرح در بازار و اینکه استفاده از طرح متخلف موجب زیان شاکی شده است.

۳. درخواست کارشناسی: درخواست نظر کارشناسان رسمی دادگستری برای بررسی شباهت طرح‌ها و میزان نقض.

نتیجه‌گیری

آگاهی از حقوق خود در خصوص ثبت طرح صنعتی و نحوه پیگیری نقض آن، به شما کمک می‌کند تا از منافع مادی و معنوی خود به‌طور کامل محافظت کنید. همچنین، شناخت دفاعیات احتمالی طرف مقابل و آمادگی برای پاسخ به آن‌ها می‌تواند نقش مهمی در موفقیت شما در دعاوی مربوطه داشته باشد. توصیه می‌شود که برای اجرای صحیح این اقدامات، از وکیلی متخصص در حوزه مالکیت فکری کمک بگیرید.

چگونگی حمایت قانونی از نقشه مدارهای یکپارچه قطعات الکترونیکی در نظام بین‌الملل

زمان مطالعه: 3 دقیقه

پیش‌ازاین در مقاله چگونگی حمایت قانونی از نقشه مدارهای یکپارچه قطعات الکترونیکی در نظام حقوقی ایران، گفتیم که ثبت مدارهای یکپارچه مطابق با قوانین داخلی امکان‌پذیر است و در صورت ثبت اثر قانون از آن حمایت‌های لازم را به عمل می‌آورد و در صورت نقض حقوق مالکیت مجازات‌هایی پیش‌بینی‌شده و عاملین و مرتکبین می‌بایست جبران خسارت نمایند.

اما سؤال اساسی این است که آیا در قوانین بین‌المللی نیز قواعد، معاهدات و کنوانسیون‌هایی در این زمینه وجود دارد یا خیر؟ در یک نگاه کلی می‌توان گفت در خصوص مالکیت صنعتی کنوانسیون‌های متعددی ایجاد و کشورهای مختلفی به آن پیوسته‌اند به‌طور مثال می‌توان به کنوانسیون پاریس در سال ۱۸۸۳ و بعداً در بروکسل (۱۹۰۰)، واشنگتن (۱۹۱۱)، لاهه (۱۹۲۵)، لندن (۱۹۳۴)، لیسبون (۱۹۵۸) و استکهلم (۱۹۶۷) که موردبازنگری قرار گرفت و کنوانسیون پاریس که در سال ۱۹۷۹ اصلاح شد اشاره نمود.

بر اساس طبقات نیس نسخه سال ۲۰۲۰ که ایران نیز از آن پیروی می‌نماید، تقاضای ثبت کالاها و خدمات را در نظام قانونی داخلی و بین‌المللی درخواست نمود، البته برای ثبت اظهارنامه‌ها در خارج از کشور باید از پروتکل مادرید استفاده نمود که خوشبختانه ایران نیز عضو آن است.

بر اساس طبقه ۹ از طبقات نیس، مدارهای یکپارچه الکترونیکی را می‌توان به ثبت رسانید، هرچند که باید به این نکته اشاره نمود که کنوانسیون واشنگتن به‌عنوان یک کنوانسیون تخصصی در این زمینه مطرح است که البته کشورهای زیادی به آن نپیوسته‌اند و بیشتر کشورها بر اساس همین طبقه ۹ اقدام به ثبت مدارهای خود می‌نمایند.

درواقع پیمان واشنگتن در مورد مالکیت معنوی در رابطه با مدارهای مجتمع در سال ۱۹۸۹ تصویب شد و از طرح‌های (توپوگرافی) مدارهای مجتمع محافظت می‌کند البته این پیمان هنوز لازم‌الاجرا نشده است.

درهرحال باید توجه داشت که مدارهای مجتمع که معمولاً بانام تراشه یا میکرو تراشه شناخته می‌شوند، مدارهای الکترونیکی هستند که در آن تمام اجزا (ترانزیستورها، دیودها و مقاومت‌ها) به ترتیب خاصی روی سطح یک ماده نیمه‌رسانای نازک (معمولاً سیلیکون) مونتاژ شده‌اند، در فن‌آوری مدرن، مدارهای مجتمع عناصر اساسی برای طیف گسترده‌ای از محصولات الکتریکی و الکترونیکی، ازجمله دستگاه‌های مورداستفاده روزمره، مانند ساعت، تلویزیون، ماشین لباسشویی و اتومبیل و همچنین رایانه‌های پیچیده، تلفن‌های هوشمند و سایر دستگاه‌های دیجیتال هستند. ازاین‌رو توسعه طرح‌های نوآورانه طرح مدارهای مجتمع برای تولید دستگاه‌های دیجیتال با کارایی بیشتر بسیار ضروری است. درحالی‌که ایجاد یک طرح جدید معمولاً نتیجه یک سرمایه‌گذاری عظیم ازنظر مالی و ازنظر زمان موردنیاز کارشناسان است بسیار می‌بایست مورد حمایت‌های قانونی قرار گیرد.

به‌منظور جلوگیری از کپی‌برداری غیرمجاز و ایجاد مشوق‌هایی برای سرمایه‌گذاری در این زمینه، از طرح (توپوگرافی) مدارهای مجتمع تحت سیستم مالکیت معنوی محافظت می‌شود.

بر اساس آخرین نسخه طبقات NICE، در طبقه ۹ کالاها و خدمات می‌توان مدارهای الکترونیکی را به ثبت رساند، این طبقه شامل مواردی چون:

دستگاه‌ها، ابزارهای علمی، تحقیقاتی، ناوبری، نقشه‌برداری، عکاسی، سینمایی، سمعی و بصری، نوری، توزین، اندازه‌گیری، سیگنالینگ، تشخیص، آزمایش، بازرسی، نجات‌دهنده و آموزش‌دهنده؛ دستگاه‌ها و ابزارهای هدایت، تغییر، تبدیل، جمع‌کردن، تنظیم یا کنترل توزیع یا استفاده از برق؛ دستگاه‌ها و ابزارهایی برای ضبط، انتقال، تولیدمثل یا پردازش صدا، تصاویر یا داده‌ها؛ رسانه ضبط‌شده و قابل بارگیری، نرم‌افزار رایانه، رسانه ضبط و ذخیره‌سازی دیجیتال یا آنالوگ خالی؛ مکانیزم برای دستگاه‌های سکه‌ای. صندوق‌های پول نقد، دستگاه‌های محاسبه؛ رایانه‌ها و دستگاه‌های جانبی رایانه لباس غواصی، ماسک غواص، شاخه گوش برای غواصان، گیره بینی برای غواصان و شناگران، دستکش برای غواصان، دستگاه تنفس برای شنا در زیرآب. دستگاه اطفا حریق می‌شود.

این طبقه عمدتاً شامل حمایت قانونی از دستگاه‌ها و ابزارهایی برای اهداف علمی یا تحقیقاتی، تجهیزات سمعی و بصری و فناوری اطلاعات و همچنین تجهیزات ایمنی و نجات‌دهنده زندگی است. این کلاس به‌ویژه شامل مواردی چون دستگاه‌ها و ابزار تحقیق علمی در آزمایشگاه‌ها، دستگاه‌های آموزش و شبیه‌سازها، به‌عنوان‌مثال، مانکن‌های احیا، شبیه‌سازهای فرمان و کنترل وسایل نقلیه، دستگاه‌ها و ابزارهای کنترل و نظارت بر هواپیماها، وسایل نقلیه شناور و وسایل نقلیه بدون سرنشین، به‌عنوان‌مثال، ابزارهای ناوبری، فرستنده‌ها، قطب‌نماها برای اندازه‌گیری، دستگاه‌های GPS، دستگاه‌های فرمان خودکار وسایل نقلیه، تجهیزات و ابزارهای ایمنی و امنیتی، به‌عنوان‌مثال، شبکه‌های ایمنی، چراغ‌های سیگنالینگ، دستگاه‌های چراغ راهنمایی، ماشین‌های آتش‌نشانی، آلارم های صوتی، علائم امنیتی که از دستگاه‌های رمزگذاری هستند، می‌شود.

همچنین در این طبقه می‌توان به صیانت قانونی از ماشین‌آلات فروش خودکار، دستگاه‌های برگ خرید، ابزار آزمایش مواد و ماشین‌آلات، باتری‌ها و شارژرهای الکترونیکی، ابزارآلات الکترونیکی موسیقی؛ ربات‌های آزمایشگاهی، ربات‌های آموزشی، ربات‌های نظارتی – امنیتی، ربات‌های انسان‌نما با هوش مصنوعی اشاره نمود.

ازاین‌رو برای صیانت از مالکیت صنعتی در ایران می‌توان به سایت اینترنتی سازمان ثبت‌ اسناد و املاک کشور مراجعه و بر اساس قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری و کنوانسیون پاریس و پروتکل مادرید اقدامات لازم را معمول داشت.